Levensfasen en crisissen

Een mens maakt in zijn leven verschillende ingrijpende levensfasen mee. Als jong kind maak je ontwikkelsprongen met een nee-fase en angst voor verlating. Als puber krijg je te maken met de hormoon- en geslachtsontwikkeling wat de puberteit tot een moeilijke periode maakt. Als jong volwassenen kennen we de crisis van de 30er als die zich afvraagt of “dit alles is” of een eerste burn-out te pakken heeft. 

En dan rond je 40ste beginnen je psyche en lichaam zich weer te roeren. Dit keer omdat het lichaam ouder wordt, de eerste gebreken aan het licht komen en we geconfronteerd worden met de eindigheid van ons leven. Vrienden of familieleden ontvallen ons steeds vaker door ziekte of ongeluk. We zijn “over de helft” of misschien wel verder en wat gaan we doen met de ons resterende jaren? Tot dan toe hebben we daar nog niet zo over nagedacht.

​De mannelijke crisis

Ook de man kent deze midlife crisis, die op sommige punten hetzelfde verloopt maar toch ook anders is. Zo krijgt de man ook te maken met lichamelijke klachten als gewrichtsproblemen en hart- en vaatziekten. En kan hij last krijgen van prostaatproblemen, waardoor plassen bemoeilijkt wordt. De realisatie dat zijn lichaam ouder wordt hakt er bij hem psychisch net zo als bij de vrouw.

Wat voor hem vaak niet verandert is zijn libido. Als mannen verder gezond zijn en geen psychische klachten hebben ontwikkeld dan is de behoefte aan seks vaak nog sterk aanwezig. Maar hij kan zich qua kracht, lichaamsbouw en uithoudingsvermogen steeds minder goed meten met jongere mannen. “Je wordt ouder pappa” van Peter Koelewijn is een kenmerkend liedje dat deze midlife beschrijft.

Niet zelden willen mannen dit niet onder ogen zien. Ze vinden dit net als vrouwen die hun schoonheid en aantrekkelijkheid verliezen in de overgang, moeilijk te verteren. Dit is voor mannen dan ook de tijd om te gaan compenseren met dure auto’s, stoere motoren en niet zelden een jongere vrouw die hen het gevoel geeft dat ze er nog best mogen zijn en dat ze seksueel aantrekkelijk gevonden worden.

De vrouwelijke crisis

De midlife vrouw krijgt te maken met de overgang. Ook haar lichaam wordt ouder, net als dat van haar man. Ze krijgt door verlies van de productie van vrouwelijke hormonen ook te maken met gewrichtsklachten, droge huid en slijmvliezen. En ze heeft eveneens een verhoogd risico op hart en vaatziekten nu ze niet meer beschermd wordt door de hormonen oestrogeen en progesteron.

Ook zij wordt geconfronteerd met een lichaam dat ouder wordt en verval laat zien. Door afname van haar hormoonproductie heeft ze ook nog eens te maken met stemmingswisselingen, onregelmatigheid in haar cyclus, klachten met menstrueren of juist het uitblijven daarvan. Vaak ervaren vrouwen in deze periode een afname van hun libido en worden ze prikkelbaar en afwerend ten opzichte van haar partner en gezin. Ze is moe, kan last van angst en stressgevoelens krijgen en is helemaal klaar met het zorgen omdat de zorgbehoefte ook afneemt onder invloed van de hormoonafname.

De relatie van man en vrouw

Dat de dames en heren in deze midlife hierdoor vaak een enorme druk in hun relatie ervaren is begrijpelijk als je bovenstaande goed tot je door laat dringen. De relatie moet toch behoorlijk stevig zijn wil zij deze overgang naar de ouderdom overleven. Scheidingen zijn in deze fase van het leven vaak aan de orde. Stellen die na 25 jaar uit elkaar gaan, mannen die er een jongere vrouw op na houden, vrouwen die er helemaal klaar mee zijn na zoveel jaren zorgen en nu aan zichzelf willen toekomen nu de kinderen het huis uit gaan of groter zijn geworden.

Het is een spannende periode en de vraag is of de relatie in stand zal blijven of ten einde komt als de kinderen uitvliegen en de partners weer met z’n tweeën zullen zijn. Maken ze er het beste van, genieten ze nog van elkaars aanwezigheid of leven ze voortaan in hun eigen leven?

Hoe kan je de kansen op een relatiebreuk verkleinen?

De beste tips die ik je kan geven:

• Blijf in gesprek met elkaar. Weet wat elkaars behoeften zijn, wat er leeft bij jezelf en bij je partner en praat hierover. Hou de lijn open en de verbinding in stand. Wees met elkaar begaan en probeer elkaar te helpen waar het moeilijk gaat.
• Vertel wat je dwars zit, wat je moeilijk vindt en vertel ook wat je graag anders zou willen. Vraag hier ook naar bij je partner. Vraag in open vragen zoals: waar zit je mee? Wat vind je moeilijk? En vermijd de “waarom” vraag omdat die beschuldigend kan klinken.
• Doe leuke dingen samen. Ga er op uit en kijk naar gemeenschappelijke interesses. Verras elkaar eens op een lekker etentje of een dagje aan zee. Positieve ervaringen zijn helpend. Als het kan is een weekendje weg een aanrader evenals een korte vakantie om even uit de sleur te komen.
• Maak elkaar een compliment op zijn tijd. Kritiek hebben is prima maar tegenover een kritische opmerking, is het helpend om meerdere gemeende complimenten te zetten om de balans in de relatie goed te houden. Hou een verhouding aan van 1 kritische opmerking tegenover 5 complimenten.
• Probeer flexibel te blijven en niet vast te roesten in het verleden of in negatieve gedachte en gedragspatronen. Vul dingen niet negatief in als “hij zal toch wel niet…” of “zij wil toch nooit…” Vermijd uitspraken als “nooit”, “altijd” en “niemand” etc. Ze zijn niet waar. Laat de oude koeien daar waar ze lagen. Het heeft geen zin om wat er in het verleden is gebeurd telkens op te rakelen.
• Bedenk voor jezelf hoe je graag je toekomst wilt invullen. Praat ook daar over. Vul en kleur deze gezamenlijk in. Kijk niet naar beperkingen maar zoek de mogelijkheden. Denk niet in problemen maar in oplossingen.

Over de auteur 

Jolande Rommens-Musquetier is werkzaam als Counselor, Coach en Therapeut in haar eigen praktijk: Minerva Counseling & Coaching in Breda. Overgang als passie?! Ik ben gepassioneerd over de overgang omdat ik heb gemerkt dat ik vanuit mijn ervaringsdeskundigheid als vrouw in de overgang in combinatie met mijn psychosociale kennis, veel kan betekenen voor andere vrouwen. Ik vind het belangrijk dat we er voor elkaar zijn, elkaar helpen. Immers zijn dit allemaal ingrijpende fasen in een vrouwenleven met heel veel impact. Ik heb mijn bedrijf niet voor niets de naam gegeven van een sterke, rijpe en vrouwelijke godin. Kijk voor meer informatie op Minerva Counseling